БАНСКО – СТАРИОТ ГРАД

Оживеаните занаети и трговијата, постепено го претвораат во економски центар, и благодарение на економското зајакнување и подигнување на свеста на луѓето од Банско за време на Преродбата, и нивните патувања во развиените земји од Западна Европа, Банско брзо се развива како урбана населба и станува еден од најпопуларните, значајни центри во североисточна Македонија. Како вистински израз на просперитетот на истакнатите трговските фамилии , до ден денес се извишуваат интересни стари градби – тврдини на Банско, изградени за безбедност и активна одбрана на нивните сопственици. Тие се разликуваат од распространетите видови планинска бугарска куќа, по нивната комплексна внатрешна уреденост, по достапноста на простории, тајни ходници и скривници, и по масивната камена градба. Најкарактеристично за утврдената банска куќа е присуството на каменото јадро, прилагодено за привремен престој и одбрана. Ѕидовите на куќата се масивни, изработени од камен, додека надворешните достигнуваат дебелина до 1,20 m. Во нив се издлабени дупки, “борци”, кои служат за пукање во напад. Вратата се ниски, цврсти направени од борова шума, обложена со железо. Прозорците се мали, заштитени однадвор со железни решетки, а одвнатре со дрвени капаци, ко се спуштени со лизгачки ѕидови, вградени во гредите на ѕидовите.
Чардакот е простран, ограден со убаво обликувани пармаци (детал од оградата) и уметничко врежани дрвени столбови. Спрема вратата на “каши” кон дворот е издаден дрвен мијалник, потпрен на наведнат греди. Од чардакот се излегува кон ”колибата”, која единствено се среќава само в банска куќа и претставува отворена тераса од даски, наведната кон дворот и ги сврзува стопанските простории со просториите за живеење. Банските преродбенски куќи се заградени со укрепени надворешни ѕидови со високи борови порти. Оргиналните градби за живеење во Банско, не се среќаваат во околните населени места на Разлошката котлина, и не се само резултат на зголемените материјални можности на банскалии, но и на поголемата духовна култура.

Повеќе информации

Услуги: Контакт со Музејот комплекс – Банско за да си обезбедите водич.
Пристапност: Автомобил, воз, автобус, велосипед, пешки.
Достапно за лица со намалена подвижност.
Паркинг – платен/бесплатен.
Координати: 41°50’19.6″N 23°29’26.5″E
Забележка: Извори: https://visit-bansko.bg/
Работно време: Слободен достап